Cześć. Zbudowałem prostą, relacyjną bazę danych. Baza składa się z 4 tabel: ksiazki, wydawnictwo, nazwisko, kategoria.
Tabela książki zawiera kolumny opisujące książę (tytuł, nazwisko itp.), w kolumnach wydawnictwo, nazwisko oraz kategoria przechowywane są ID odpowiednich wartości. W tabelach wydawnictwo, nazwisko, kategoria przechowuję ID oraz odpowiednio nazwiska, wydawnictwa i kategorie.
Moje pytanie: w jaki sposób dodać do takiej bazy rekord? Tak aby w tabeli książki zostały zapisane odpowiednie ID wydawnictwa, nazwiska, kategorii, oraz zapobiec powtarzaniu się w tabelach wydawnictwo, nazwisko, kategoria wartośći.
Np. Chcę dodać drugą książkę autora o nazwisko Nowak, a więc muszę przepisać jedynie jego ID z tabeli nazwisko, i nie tworzyć drugiego rekordu Nowak w tabeli nazwisko.

Robisz dokładnie to samo co dla bazy nierelacyjnej tylko zamiast "nazwiska" tekstowego wstawiasz id jemu odpowiadającemu z odpowiedniej tabeli. To jest cała filozofia.

Mogę to zrobić za pomocą jednego zapytania INSERT INTO? Chcę żeby ID się wpisywało automatycznie do tabeli książki, jeśli dane nazwisko, kategoria, wydawnictwo już istnieje.

Zależy co dokłądnie, ale jeżeli chcesz dodać już istniejące klucze do nowej książki to tak.

Chcę skonstruować zapytanie/zapytania tak, że jak podam nazwisko Nowak (i to nazwisko istnieje już w tabeli nazwisko), to w tabeli książki automatycznie zostanie zapisane ID Nowaka. 2 przypadek - nazwisko Nowak nie istnieje, i tutaj pewnie muszę dodać nazwisko do tabeli nazwisko, i chcę żeby w tabeli ksiazki id Nowaka pojawiło się automatycznie. I czy jestem w stanie to zrobić za pomocą zapytań SQL, czy muszę jeszcze użyć PHP?

To musisz postąpić krokowo:
1. Puszczasz formularz dodawania
2. sprawdzasz czy w tabeli nazwiska jest takie jak wpisałeś
3. Jeżeli tak bierzesz jego id
4. Jeżeli nie dodajesz takie nazwisko i bierzesz jego id
5. Tworzysz zapytanie dodające książkę wstawiając id z punktu 3/4
6. dodajesz wpis

Tak się to robi