Mam taki podstawowy problem, piszę kodu sporo, ale niestety nie mam podstaw

Chciałem napisać uniwersalna funkcję,
w tym celu potrzebuję nauczyc się podmieniać w nazwach zmiennych
przykład, aby nie pisać abstrakcji:
to nie jest dokładna sytuacja, która załatwiłem jakims obejsciem, ale po prostu przykład problemu
to ponizsze nie działa (dokladnie fragment: $wynik = $wiersz[$pole]; ), jak poradzic sobie, by zadzialało, gdy zalezy mi aby zmienna pole sie zmieniała w miarę potrzeby?
//tu łaczę się z bazą $zap = "SELECT * FROM `autor` ;"; $pole = "nazwisko"; $wynik = $wiersz[$pole];
podobnie (prezentuję swoją ideę, zamiast dużo pisać, ten ponizszy kod nie działa zupełnie... zdaje sobie sprawę, ze jest niepoprawny):
for($i=0;$i<10;$i++){ $zmiennanr.$i = 10*$i; }
w innych językach umiem takie "cudo" zrobić, w JS do tego słuzy np eval() )w php mi nie wychodzi...