Witam

[HTML] pobierz, plaintext 
<div class="dane">
    <div class="imie">xxx</div>
    <div class="nazwisko">yyy</div>
</div>
 
lub
 
<ul class="dane">
    <li class="imie">xxx</li>
    <li class="nazwisko">yyy</li>
</ul>
[HTML] pobierz, plaintext 

w jaki sposób sprawić aby najechanie na obojętnie który element powodowało pokolorowanie wszystkich dzieci w określonym elemencie dane?

próbowałem

[CSS] pobierz, plaintext 
li:hover > ul { background-color: #CCC; }
 
lub
 
div:hover > .dane { background-color: #CCC; }
[CSS] pobierz, plaintext 

nie powoduje zmiany koloru tła wszystkich elementów.

Przy okazji do tworzenia takich list lepiej stosować zagnieżdżone div czy ul li ?

Hover na elemencie nie ma żadnego wpływu na rodzica i w CSS nie da się tego zrobić. To, czego próbujesz to selektor dziecka, a z tego co rozumiem, chciałbyś, żeby działał odwrotnie.

[CSS] pobierz, plaintext 
li:hover > ul { ... }
[CSS] pobierz, plaintext 

dotyczy dziecka LI i zadziała dla listy (UL), znajdującej się wewnątrz tego elementu listy.

Takie rzeczy to tylko w JS.