Jak najprosciej/albo w ogole zrobic eksport bazy danych do pliku xls. Wiem ze sa do tego specjalne programy (np. mysql Export) ale czy da sie to zrobic jakos prosciej np. przez php lub polecenia powloki (odpowiednik mysqldump)

tak... możesz napisać sobie taki skrypcik, lub skorzystać z gotowca... phpMyAdmin... Eksport do pliku CSV...
W programie Excel dajesz otwórz, wybierasz typ pliku "tekst roździelony przecinkami" wybierasz to co Ci zapisał phpMyAdmin i masz...