Da sie przekazac zmienna bezposrednio do layoutu?
Ze do template-u to wiem.
Ale przykladowo mam gorne menu w ktorym chce oznaczyc aktywny element... i moge zrobic template, tam przekazac zmienna aktywnego elementu i wrzucic chociazby w konstruktorze kontrolera jako element staly.
Ale gdybym takie menu chcial wpisac w layout to jak przekazac zmienna aktywnego elementu bezposrednio do layoutu?
Bo jedyna zmienna jaka tam mam to $this->content;

Spróbuj w kontrolerze czegoś takiego:

[PHP] pobierz, plaintext 
$this->layout()->zmienna = 'test;
[PHP] pobierz, plaintext 

Jeśli potrzebujesz takiej zmiennej globalnie do rozprowadzania w widokach np. dane z logowania usera to polecam takie rozwiązanie z którego sam korzystam:

1. Tworzysz sobie nadrzędny kontroler z którego inne dziedziczą dla jasności umieszczasz go w library\My czyli katalogu na twoje biblioteki
2. W tym kontrolerze tworzysz sobie takie coś:

[PHP] pobierz, plaintext 
public function preDispatch()
{
 //tutaj jakieś działania na zmiennych
$this->view->login = $identity;  //ta zmienna jest przekazywana do layout
} 
[PHP] pobierz, plaintext 

3. Co do górnego menu jako, że jest element wykorzystywany w layout ale potrzebujący zmiennych, najlepiej zdefiniować go jako partial-a a następnie przekazać do layout z potrzebnymi zmiennymi, jeśli zastosowałeś metodę powyżej i stworzyłeś partial view dla menu to jedyne co muszisz zrobić to:
4. Plik layout.phtml

[PHP] pobierz, plaintext 
<!--left content sidebar-->
<?php echo $this->partial('panel.phtml', array('login' => $this->login)) ?>
<!--left content sidebar-->
[PHP] pobierz, plaintext