czy jest sposób aby w jednym zapytaniu do bazy umieścić zmienną z lub bez % - zależne od ifa?

coś jak ...

if (warunek) {$a=$szukaj%}else{a=$szukaj}

WHERE `nazwisko` LIKE '$a'

Zrobiłem to na około - ale zapewne powinno być lepiej.
będę wdzięczny za podpowiedź.

[PHP] pobierz, plaintext 
if (warunek) {$szukaj=$zmienna;$szukaja='xxx';}else{$szukaj='xxx';$szukaja=$zmienna;}
---
WHERE `nazwisko` LIKE '$szukaj'  OR `nazwisko` LIKE '$szukaja%'
 
[PHP] pobierz, plaintext 

Hm ?

[PHP] pobierz, plaintext 
if (warunek) {
  $a = $szukaj . "%";
}else{
  $a=$szukaj;
}
[PHP] pobierz, plaintext 

i do sql robisz bind ze zmienną $a. Przykłady:

http://php.net/manual/en/pdostatement.bindparam.php